Δυσκολεύεστε να εκφράσετε τα συναισθήματά σας;

Οι άνθρωποι συχνά αγνοούμε ή δίνουμε λίγη σημασία στα συναισθήματά μας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο να νιώθει κανείς καταπιεσμένος στις στενές του σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους.

Ακόμα πιο σύνηθες είναι το να αποφεύγουμε να εκφράσουμε αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι ο θυμός ή η στενοχώρια. Σε ένα βαθμό αυτό το κάνουμε για να προστατέψουμε τον εαυτό μας, γιατί νομίζουμε ότι αν δεν εκφράσουμε ένα αρνητικό συναίσθημα θα πάψει να υπάρχει. Στην πραγματικότητα, όμως, όσο αγνοούμε ή αποφεύγουμε να τα εκφράσουμε τα τόσο πιο πολύ αυτά συσσωρεύονται και αυξάνονται οι πιθανότητες να οδηγηθούμε σε καταστροφικές συμπεριφορές, όπως η επιθετικότητα ή η απομόνωση.

Οι λόγοι για τους οποίους δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε ή να εκφράσουμε αυτό που νιώθουμε έχουν τις ρίζες τους στον τρόπο που μεγαλώσαμε, τις εμπειρίες και τα μηνύματα που πήραμε από το οικογενειακό μας περιβάλλον. Συχνά τα μηνύματα αυτά είναι του τύπου «δεν επιτρέπεται» ή «είναι επικίνδυνο» το να εκφράζει κανείς τα συναισθήματά του. Κατά συνέπεια, είναι πολύ πιθανό κάποιος που πήρε από νωρίς τέτοιου είδους μηνύματα να αναπτύξει φόβους για το τι θα συμβεί (στον ίδιο ή τους άλλους) αν εκφράσει ακόμα και ήπια συναισθήματα, ή να διαμόρφωσε από τότε την αντίληψη ότι οι δικοί του άνθρωποι δεν νοιάζονται για το πώς νιώθει και να συνεχίζει και ως ενήλικας να αποκρύβει τα συναισθήματά του.

Κάποιοι άλλοι άνθρωποι δυσκολεύονται να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους και βιώνουν πολύ έντονα –αρνητικά κυρίως- συναισθήματα ως αντίδραση ακόμα και σε ήπια ή μικρής σημασίας γεγονότα. Η βίωση υπερβολικού άγχους, θυμού ή στενοχώριας, όταν αυτά είναι δυσανάλογα προς την κατάσταση την οποία βιώνει κανείς, μπορεί να μειώσει την ικανοποίηση που παίρνουμε από τις συντροφικές, τις οικογενειακές ή φιλικές μας σχέσεις και να μας προδιαθέτει προς αρνητικές συμπεριφορές απέναντι στους άλλους (π.χ. συγκρούσεις).

Παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στη δυσκολία μας να ρυθμίσουμε τα συναισθήματά μας αποτελούν τραυματικά γεγονότα ζωής (π.χ. εγκατάλειψη, κακοποίηση) ή το να έχει μεγαλώσει κανείς σε μια οικογένεια που μέλη της ίσως να είχαν σοβαρή δυσκολία να ρυθμίσουν τα δικά τους συναισθήματα.

Σήμερα πια γνωρίζουμε ότι όταν οι άνθρωποι εκφράζουν τα συναισθήματά τους, όπως ο θυμός, άμεσα ή εγκαίρως είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν τις δυσκολίες τους αλλά και να διαφυλάξουν τη σχέση, συγκριτικά με εκείνους που δεν τα εκφράζουν με αποτέλεσμα να συσσωρεύουν αρνητικά συναισθήματα, να χάνουν το κίνητρό τους για τη σχέση και να κλείνονται στον εαυτό τους. Επίσης ξέρουμε ότι η αρνητική διάθεση μάς κάνει πιο ευάλωτους σε αρνητικές σκέψεις και πιο «έτοιμους» να εντοπίσουμε και να εστιάσουμε στα αρνητικά του άλλου ή της σχέσης με αποτέλεσμα να διατηρείται η αρνητική και συχνά απαισιόδοξη στάση μας (αρνητικές αποδόσεις, προβλέψεις, προσδοκίες) απέναντι στην κατάσταση.

Οι άνθρωποι μπορούμε να μάθουμε τον τρόπο για να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας και να αισθανόμαστε πιο γνήσιοι και αυθεντικοί στις σχέσεις μας με τους άλλους. Η παράβλεψη των συναισθημάτων μας ή επιφανειακές συμβουλές του τύπου «Μην στενοχωριέσαι» δεν λύνουν το πρόβλημα, αντίθετα το συντηρούν προσθέτοντας ενδεχομένως κι άλλο βάρος. Αν δυσκολεύεστε να εκφράσετε ή να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.